SCHOORL - Stichting Duinbehoud ondersteunt duinbeheerders die een deel van de aangeplante naaldbossen willen omvormen naar open duingebied met kruidenvegetatie. “Het verwijderen van bomen kan heel bijzondere natuur opleveren”, zegt Marc Janssen van Stichting Duinbehoud in reactie op het kappen van bomen door de gemeente Bergen.

Voorbeeld omvorming bos naar open duingebied

Een voorbeeld van een plek waar bosgebied is omgevormd naar een open duingebied zijn de Schoorlse duinen. Tussen 2009 en 2012 zijn er in de Schoorlse duinen een aantal grote duinbranden geweest. Staatsbosbeheer heeft op deze plekken het verbrande hout en de stobben verwijderd en de overgebleven humuslaag afgevoerd. De natte stukken zijn geplagd in de winter van 2016-2017. Dit met het doel om de ontwikkeling van een gevarieerd duinlandschap te stimuleren met een afwisseling tussen droog duingrasland en natte valleien, droge en vochtige heiden, meertjes en poelen.

Marc Janssen: “Binnen een tijdsbestek van tien jaar zijn soorten die kenmerkend zijn voor kalkarme duinen duidelijk toegenomen. Dit project laat zien, dat de omvorming van naaldbos naar een open duingebied heel bijzondere natuur kan opleveren.”

Zeldzame soorten krijgen de kans

Bij de Mariavlakte en delen van het Frederiksveld bijvoorbeeld zijn de kale zandvlakten begroeid geraakt met soorten als zandzegge, schapenzuring, zandblauwtje, biggenkruid, (korst)mossen en zo meer. Op de nattere delen ontwikkelen zich vochtige heiden met kenmerkende soorten als duinrus, dopheide, veelstengelige waterbies en ronde zonnedauw. In de poelen vinden we soorten als knolrus en het zeldzame oeverkruid. Ook de zeer zeldzame rugstreeppad heeft de poelen ontdekt om haar eieren af te zetten. Verder profiteren vogels als de boomleeuwerik en nachtzwaluw van het open duinlandschap, evenals de zandhagedis.

“Vergeleken met de oude situatie is het landschap afwisselender geworden en is de biodiversiteit toegenomen”, concludeert Marc Janssen. “Daarom ondersteunt Stichting Duinbehoud projecten van de duinbeheerders om stap voor stap delen van de aangeplante naaldbossen om te vormen naar het gewenste ‘grijze duin’, dat wil zeggen: kalkarm duingrasland met veel mossen”.

Meer biodiversiteit

Het kappen van naaldbossen is niet de enige methode om de biodiversiteit in de duinen te verbeteren. Op plekken waar van nature bossen groeien kunnen de monotone naaldbossen ook worden omgevormd tot gevarieerde loofbossen. Daarbij worden open plekken in het naaldbos gemaakt en krijgen loofbomen als eik, berk en beuk weer een kans. In de duinen van Schoorl en Bergen zijn hiermee al goede ervaringen opgedaan.